Vì sao bạn chăm đọc sách nhưng lại rất hay quên, khi giao tiếp lại không áp dụng được?
Author
Dat Santa
Date Published

Rất nhiều người chịu khó đọc sách. Nhưng họ lại nhanh quên. Tới mức nhiều người còn cho rằng đọc sách là vô dụng.
Câu trả lời khá đơn giản:
Vì các bạn đọc nhưng không viết!
Viết là một quá trình nỗ lực, giải mã hoá và củng cố trí nhớ dài hạn trong bộ não (Longterm Memory).
1) Thí nghiệm Van der Meer – Na Uy, năm 2024
Đối tượng: 36 sinh viên, dùng mũ EEG đo điện cực trên đầu.
Kết quả: người viết tay có độ tăng cường kết nối các vùng não nhiều hơn người chỉ gõ bàn phím.
2) Thí nghiệm Muller – năm 2014
Sinh viên viết tay mặc dù viết được ít hơn nhưng lại hiểu khái niệm sâu hơn người gõ laptop.
Nguyên nhân: viết tay đòi hỏi quá trình phản tư, tóm tắt, chắt lọc thông tin tốt hơn gõ phím.
3) Thomas Edison
Phòng làm việc của Thomas Edison ngập rác, toàn là giấy vo viên lại.
Đó là những mảnh giấy ông ta viết ra ý tưởng rồi xoá bỏ khi chứng nghiệm.
Kết quả: hàng ngàn phát minh của Edison thực ra là phép loại trừ từ những thất bại sau khi ghi chú tỉ mỉ.
Vậy nhớ thế nào để có thể dùng khi cần?
Nếu bạn chỉ nhớ tốt các sự kiện, thông tin → mới chỉ dừng ở mức trí nhớ dữ liệu, kiến thức.
Để hình thành trí nhớ trí tuệ và tri thức thì bạn phải viết. Quá trình này đòi hỏi sự sáng tạo.
Ví dụ:
dữ liệu = những viên gạch
đoạn văn = những mảng, khối do bạn sắp xếp các viên gạch dữ liệu tạo thành
khái niệm, lập luận, logic = xi măng tạo chất keo dính kết nối
bài viết = ngôi nhà sáng tạo, hình thành sau khi bạn ráp các bức tường lại theo cách của mình
công năng của ngôi nhà = làm cho ai? nhóm người nào sẽ thích thú với bài viết này
Rõ ràng, người mắc chứng hay quên, người có nỗi đau chăm chỉ đọc nhưng giao tiếp lại yếu sẽ thích thú với ngôi nhà mình mới xây này.
Kiến trúc sư và Nhà văn
Dat Santa so sánh một ông kiến trúc sư với một nhà văn thì nhiều điểm tương đồng:
viên gạch = dữ liệu
xi măng = logic, lập luận
tường = đoạn văn
bản vẽ thiết kế = giàn ý
ngôi nhà = bài post sáng tạo
người ở = độc giả
Mô hình SOLO Taxonomy
Ứng dụng theo mô hình SOLO Taxonomy thì viết chính là quá trình chuyển đổi về chất trong bạn:
Nhớ → Hiểu → Kết nối → Sáng tạo
Santa quy đổi SOLO thành:
Dữ liệu → Kiến thức → Tri thức → Trí tuệ
Việc đọc sách mới chỉ ở bước đầu của việc nạp dữ liệu và nhớ.
Khi bạn viết mới dần bước vào phản tư, tự soi, áp dụng để phân tích.
Lúc này dữ liệu dần chuyển thành củng cố kiến thức.
Nếu bạn ngại viết, có cách khác là hãy thảo luận giao lưu nhiều hơn.
Nhưng kết quả không tốt bằng viết.
Viết để sáng tạo
Cuối cùng, bước sáng tạo sẽ đưa bạn tới vùng tri thức.
Càng viết nhiều bạn càng dung nạp nhiều để sẵn sàng chuyển đổi.
Nên viết một hay nhiều chủ đề?
Viết nhật ký: bất kỳ điều gì bạn muốn.
Viết đăng MXH: theo chủ đề (độc giả = khách ở ngôi nhà bạn xây).
👉 Đừng biến mình thành thợ đọc, hãy trở thành kiến trúc sư sáng tạo để độc giả thưởng thức.